Βυζαντινή Ιερά Εξέταση
Μέρος Πέμπτο
(Η εποχή του Ιουστινιανού και Εντεύθεν -συνέχεια-)
(8)
Διατάσσουμε ότι κανείς δεν θα τιμήσει και λατρεύσει σε Ιερά που
έχουν
σφραγισθεί: δεν θ' αποδίδονται στο εξής τιμές προς ανόσια και
αηδιαστικά
αγάλματα, ούτε θα στολίζονται με στεφάνια οι ανόσιοι Ναοί,
ούτε
θα ανάπτονται οι βλάσφημες επιβώμιες πυρές, ούτε λιβάνια θα
καίγονται,
ούτε ιερεία θα θυσιάζονται, ούτε θα βρέχονται τα πάτερα με
σπονδές
οίνου και δεν θα διαπράττεται καμμιά από τις ιεροσυλίες αυτών
των
Θρησκειών. Όποιος αποπειραθεί να θυσιάσει ενάντια στις απαγορεύσεις
που
η Γαληνότης μας έχει επιβάλει και ενάντια στις απαγορεύσεις των
προγενεστέρων
αγιοτάτων διαταγμάτων, και κατηγορηθεί δημοσίως ενώπιον
δικαστού,
θα καταδικάζεται εις θάνατον και θα κατάσχεται όλη η περιουσία
του.
Ας γίνει επίσης γνωστό σε όλους τους αξιωματούχους ότι θα
καταδικασθούν
στην ίδια ποινή, αν εξακολουθήσουν να συμμετέχουν σε
απαγορευμένους
από τους αυστηρούς νόμους μας εορτασμούς. Εάν κάποιος
επιφανής
πολίτης ή διοικητής επαρχίας αποκαλυφθεί μετά από κανονική
καταγγελία
ότι έχει συμμετάσχει σε τέτοια κακουργήματα, θα υποχρεωθεί να
πληρώσει
στο αυτοκρατορικό ταμείο πενήντα λίβρες χρυσού ο ίδιος και
πενήντα
λίβρες χρυσού οι αξιωματούχοι της ακολουθίας του.
«Ιουστινιάνειος
Κώδιξ» 1. 11. 7.
(9)
Θεσπίζουμε δε και νόμο, σύμφωνα με τον οποίο όλα τα μικρά παιδιά
πρέπει
να δέχονται το σωτήριο βάπτισμα αμέσως και χωρίς καμία αναβολή,
ώστε
όπως και οι μεγαλύτεροι να μπορούν να εκκλησιάζονται και να
κατηχούνται
στις θείες γραφές και τους θείους κανόνες. Έτσι θα μπορούν
να
διαφυλάξουν την αληθινή πίστη των ορθοδόξων χριστιανών και δεν θα
επιστρέψουν
ξανά στην παλαιά πλάνη. Και όσων έχουν κάποιο στρατιωτικό ή
άλλο
αξίωμα και περιουσία μεγάλη και για να κρατήσουν τα προσχήματα
εβαπτίσθησαν
οι ίδιοι ή πρόκειται να βαπτισθούν, αφήνοντας όμως τις
συζύγους
τους και τα τέκνα τους ή τα άλλα μέλη του οίκου τους μέσα στην
Ελληνική
πλάνη, διατάσσουμε να δημευθεί η περιουσία τους, να στερηθούν
όλων
των πολιτικών δικαιωμάτων τους και να τιμωρηθούν όπως τους αξίζει,
αφού
είναι φανερό ότι έτυχαν του αγίου βαπτίσματος δίχως να έχουν πίστη,
και
τα ίδια ,δε, θα υφίστανται οι αλιτήριοι Έλληνες και οι Μανιχαίοι,
τμήμα
των οποίων είναι οι Βορβορίτες. «Ιουστινιάνειος Κώδιξ» 1. 11. 10.
(10)
Ανακοινώνουμε σε όλους εκείνους που έχουν γίνει χριστιανοί και ήδη
αξιωθεί
το άγιο και σωτήριο βάπτισμα, ότι όποτε εντοπισθούν επιμένοντες
στην
πλάνη των Ελλήνων θα καταδικασθούν στην εσχάτη των ποινών. Όσοι
όμως
δεν έχουν αξιωθεί ακόμη το σεβαστό βάπτισμα, θα πρέπει να
εμφανισθούν
οικειοθελώς στην Βασιλεύουσα ή στις επαρχιακές πόλεις τους
και
να προσέλθουν στις αγιότατες εκκλησίες μαζί με τις συζύγους τους, τα
τέκνα
τους και όλα τα υπόλοιπα μέλη του οίκου τους και να κατηχηθούν
στην
αληθινή πίστη των χριστιανών. Έτσι, αφού κατηχηθούν και αποβάλουν
μια
για πάντα την πλάνη που τους διακατείχε, θα πρέπει να δεχθούν το
σωτήριο
βάπτισμα, διαφορετικά δεν θα έχουν κανένα απολύτως πολιτικό
δικαίωμα,
ούτε θα τους επιτραπεί να είναι ιδιοκτήτες κινητής ή ακινήτου
περιουσίας.
Θα τους αφαιρεθούν τα πάντα και θα εγκαταλειφθούν οι
οικογένειές
τους στην εξαθλίωση και επιπλέον οι ίδιοι θα υποβληθούν σε
διάφορες
ποινές. Απαγορεύουμε δε κάθε διδασκαλία των πασχόντων από την
νόσο
των ανοσίων Ελλήνων, ώστε να μην μπορούν να διαφθείρουν τις ψυχές
των
μαθητών τους με δήθεν αλήθειες. Οι περιουσίες αυτών των ανθρώπων θα
δημευθούν
και οι ίδιοι θα τιμωρηθούν με εξορία. Αν κάποιος στην
επικράτειά
μας κρύβεται, αλλά συλληφθεί θυσιάζων ή διαπράττων το αδίκημα
της
ειδωλολατρίας θα τιμωρηθεί με την εσχάτη των ποινών, με την οποία
άλλωστε
τιμωρούνται δικαίως και οι Μανιχαίοι και οι Βορβορίτες, γιατί
κρίνουμε
ότι όλοι αυτοί είναι εξίσου εγκληματίες. «Ιουστινιάνειος Κώδιξ»
1.
11. 10.
Διαβάζοντας
λοιπόν αυτό το μικρότατο δείγμα νόμων φτάνει κανείς στο
συμπέρασμα
ότι υπήρχε νομοθετημένη Ιερά Εξέταση παντού, τόσο στην
Ανατολή
όσο και στην Δύση, κατά τους δώδεκα πρώτους αιώνες του επίσημου
εγκόσμιου
Χριστιανισμού. Υπήρχε εξοντωτικός διωγμός ειδικά εναντίον των
Ελλήνων,
των παραδοσιακών θρησκειών και των χριστιανών αιρετικών. Και οι
υπόλοιποι,
πολύ περισσότεροι νόμοι, γραμμένοι στο ίδιο μοτίβο, οι οποίοι
αφορούν
στην διάδοση και επιβολή της ορθοδόξου καθολικής χριστιανικής
πίστεως
και στον βασανισμό ή την κεφαλική καταδίκη κάθε άλλης θρησκείας,
γνώμης
και απόψεως κινούνται στο ίδιο απόλυτο και κατηγορηματικό πνεύμα.
Μόνο
με την ενδελεχή μελέτη των νόμων αυτών αποκτά κανείς πλήρη
κατανόηση
της γενική εικόνας του πως διαδόθηκε και του γιατί επεκράτησε
η
καινούρια εκδοχή του Ορθόδοξου Χριστιανισμού.
Πιο
πρόσφατα, το έτος +1119, μιλάμε δηλαδή για τον 12ο αιώνα, ο
Πατριάρχης
Μιχαήλ εξαπέλυσε διωγμό κατά των Βογομίλων και εισήγαγε ως
ποινή
εναντίον τους το να τους καίνε ζωντανούς. Οι Βογόμιλοι της
Βαλκανικής
εξοντώθηκαν με μεγάλη βαρβαρότητα.
Το
Αξίωμα του Quaesitor = Ανακριτή, Βυζαντινού Ιεροεξεταστή
Διάφοροι
χριστιανοί απολογητές είτε εσφαλμένως είτε επί τούτου
αποσιωπούν
ή συγχέουν το αξίωμα του Κιαισίτωρος, “Quaesitor”, Ανακριτή,
Βυζαντινού
Ιεροεξεταστή, με εκείνο του Kιαίστωρος, “Quaestor”. Αν και οι
δύο
λέξεις διαφέρουν μόνο κατά ένα «ιώτα» και προέρχονται από το
λατινικό
ρήμα “quaero = ψάχνω, αναζητώ, ερωτώ ή ζητώ να μάθω
πληροφορίες,
ερευνώ, διερευνώ, εξετάζω συστηματικώς, ανακρίνω”, τα
αξιώματα
αυτά εμπεριέχουν άλλες έννοιες και διαφορετικές αρμοδιότητες. Ο
Kιαίστωρ
“Quaestor” είχε αρμοδιότητες δικαστού ειρηνοδικείου, ή
εισαγγελέως
επί ορισμένων ποινικών αδικημάτων, ή ακόμα επέβλεπε τις
υποθέσεις
του κρατικού ταμείου, κλπ. Ο Κιαισίτωρ “Quaesitor”, όμως, ήταν
δικαστικός
ανακριτής ή εξεταστής που μπορούσε να χρησιμοποιεί διάφορα
βασανιστήρια
κατά την δικαστική εξέταση ή ανάκριση. Ενώ ο θεσμός του
Κιαισίτωρος,
αρχίζει εν τοις πράγμασιν ήδη με τον Κωνσταντίνον τον μέγα,
επισήμως
και νομικώς εγκαθίσταται το έτος +539 διά της Νεαράς 80 «Περί
Quaesitor»
(του Ιουστινιανού). Με τον θεσμό αυτόν επιδιώκεται η έντονη
αστυνόμευση
της πόλεως και ο Κιαισίτωρ έχει εξουσία να τιμωρεί: (α)
«τους
παιδεραστούντας», (β) «τους γυναιξί ου νόμιμα μιγνυμένους», (γ)
«εί
τώ τά ες τό θείον ούν ορθώς ήσκηται». Εδώ βεβαίως μας ενδιαφέρει η
περίπτωση
(γ), η οποία λακωνικότατα πλην σαφέστατα παρουσιάζει όλα όσα
παρουσιάζονται
σ΄ αυτό το άρθρο. Πρόκειται για νομική διάταξη που
αναφέρεται
σε αρμοδιότητες και καθήκοντα νομιμοποιημένου ιεροεξεταστή.
Βασανιστήρια
δια Μεταλλικών Οργάνων ήδη από το +472 μαρτυρούνται από τις
ιστορικές
και νομικές πηγές: ο Λέων 1ος χαρακτηρίζει επισήμως την
ελληνική
λατρεία ως δημόσιο έγκλημα. Μόνον η υποψία τελέσεως, σε κάποιο
χώρο,
οποιασδήποτε ελληνικής ή παραδοσιακής ιερουργίας έχει ως
αποτέλεσμα
την κατάσχεση του χώρου αυτού και τον βασανισμό του ιδιοκτήτη
διά
μεταλλικών οργάνων. Αυτός, εφ’ όσον επιζήσει, εξορίζεται διά παντός
και
παραμένει ισοβίως ανάπηρος και παραμορφωμένος. Τα μεταλλικά όργανα
βασανισμού
ήταν πολύ συνηθισμένα στο Βυζάντιο και είχαν έναν
συγκεκριμένο
στόχο. Εφ’ όσον το άτομο επιζούσε όλων των βασανιστηρίων
επρόκειτο
να εξέλθει εξ’ αυτών παραμορφωμένο και ανάπηρο ισοβίως.
Πρόκειται
για πρακτικές στην ιστορία του ανθρώπου που καλύπτονται και
επικυρώνονται
από τους νόμους του ίδιου του κράτους. Ακολουθεί ένα
χαρακτηριστικό
παράδειγμα απάνθρωπης σκληρότητας της άρτι
νομιμοποιηθείσης
Εκκλησίας του 4ου αιώνος, ένα απόσπασμα του νόμου του
έτους
+ 472, με αριθμό καταλόγου Ιουστινιανείου Κώδικος 1.11.8 στα
λατινικά,
των Αυτοκρατόρων Λέοντος Α΄ και Ανθεμίου προς Διόσκωρον,
Έπαρχο
του Πραιτωρίου, που είδαμε παραπάνω: “… si quidem dignitate vel
militia quadam decorantur,
amissiore militiae vel dignoitatis nec non
rerum suarum proscriprione
plectentur, privatae vero condicionis vel
plebeii constituti post
cruciatus corporis operibus metallorum perpetuo
deputabuntur
exilio.”. Μετάφραση: Εάν κάποιος απ’ αυτούς [δηλαδή τους
πιστεύοντες
στην Ελληνική θρησκεία] έχει πολιτικό ή στρατιωτικό αξίωμα,
θα
αποπεμφθεί από το αξίωμά του και δεν θα χάσει μόνον την περιουσία του
η
οποία θα προγραφεί, αλλά αφού υποστεί σωματικά βασανιστήρια διά
μεταλλικών
οργάνων [δηλαδή θα καταστεί ανάπηρος και δυσειδής ισοβίως, αν
επιζήσει],
ως ορίζει το δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο, θα οδηγηθεί σε
διαρκή
εξορία.
(συνεχίζεται...)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου